Sinüzit Nedir?

Burun ve göz çevresindeki kemiklerin içinde bulunan boşluklara ‘sinüs’, bu boşlukların içini döşeyen mukozanın iltihaplanmasına ‘sinüzit’ denir. Sinüsler dar kanallarla burun ile bağlantı halindedirler ve sinüs içerisinde üretilen mukus adı verilen yapışkan akıntı bu kanallar aracılığıyla buruna boşalır.

Normalde sinüsler hava ile doludur fakat herhangi bir nedenle bu kanallar tıkandığında sinüsler mukus denen sıvı ile dolar, virüs veya bakteri adı verilen mikropların burada çoğalması ile birlikte sinüzit gelişir.

Bu dar sinüs kanallarının tıkanmasına neden olan faktörler; nezle, allerjik rinit, nazal polip (allerjiye bağlı burun içerisindeki et büyümesi), septal deviasyon (burun içindeki eğrilik). Bu faktörler dışında hava kirliliği, sigara dumanı ve çocuklar açısından okul, kreş gibi toplu yaşam alanlarıda risk oluşturmaktadır.

Sinüzit akut ve kronik (müzmin) olmak üzere iki şekilde tanımlanır.

Akut sinüzit nedir?

Akut sinüzit genelde nezleyi takiben ortaya çıkar. Akut sinüzitin esas bulguları; burun tıkanıklığı, burun akıntısı, yüz bölgesinde ağrı ve baskı hissi, öksürük, koku almada azalma. Bu şikayetlere ek olarak ateş, halsizlik, ağız kokusu ve diş ağrısı da görülebilir.

Akut sinüzitte bu bulgular 7-10 gün arasında görülmekle birlikte bu süre 4 haftaya kadar uzayabilir. Genel olarak dekonjestan denen burun tıkanıklığını açan ilaçlara ve antibiyotik tedavisine yanıt iyidir.

Kronik (müzmin) Sinüzit Nedir?

Şikayetlerin 12 haftanın üzerinde devam etmesi kronik sinüzit olarak tanımlanır. Kronik sinüzit genel olarak burun içerisinde tıkanıklığa yol açan allerji, et büyümesi ve eğrilik gibi nedenlerle gelişir. Kronik sinüzit bulguları; Yüzde dolgunluk hissi, burun tıkanıklığı, sarı yeşil renkte burun akıntısı, ateş, geniz akıntısı. Bu şikayetlere ek olarak halsizlik, başağrısı, ağız kokusu da görülebilir.

Sinüzit tanısı nasıl konur?

Sinüzit tanısı şikayetlerin doktor tarafından sorgulanması ve yapılan yüz, burun içi ve boğaz muayenesi ile konur. Ek olarak yapılan burun endoskopik muayenesi ve çekilen sinüs filmi veya tomografisi ile de tanı desteklenir.

Sinüzit tedavisi nasıl yapılır?

Akut sinüzit çoğunlukla virüs adı verilen mikroplara bağlı geliştiğinden hastanın şikayetlerini azaltmaya yönelik tedavi çoğunlukla yeterli olabilmektedir. Hastanın genel durumu ve şikayetlerine göre 10-14 gün süreyle antibiyotik tedavisi de uygulanabilmektedir. Burun tıkanıklığını azaltmaya ve sinüs deliklerini açmaya yönelik tablet, spreyler, tuzlu su ve çeşme suyu ile sık burun yıkama önerilmektedir. Spreyler 4-5 günden fazla kullanıldığında burun tıkanıklığını arttıracağından dikkatli kullanılmalıdır.

Kronik ve tekrarlayan sinüzitlerde ise burun içindeki anatomik ve fonksiyonel bozukluklara yönelmek gerekmektedir. Bu da genellikle bir ameliyat olmaktadır. Ameliyat kararından önce mutlaka bir sinüs tomografisi çektirilerek sinüzite yol açan nedenler doğru tespit edilmelidir. Bunun dışında allerjisi bulunan hastalar ağız yoluyla alınan allerji ilaçları ve sreroidli burun spreyleri ile tedavi edilmelidir.      

Sinüziti olan hastaların dikkat etmesi gereken konular nelerdir?

Sinüziti olan hastaların nezle, grip gibi viral hastalıklardan korunması gerekir. Bu tip etkenlerden korunmak zor olduğundan grip aşısı denenebilir. Alerjik riniti (saman nezlesi) olanlarda allerji kontrol altında olmalıdır. Bilinenin aksine ıslak saçla sokağa çıkma sonrası oluşan başağrısı, sinüzitten çok, baş derisinin üşümesi sonucu oluşan nevralji veya kas gerilim ağrısıdır. Ancak, üst solunum yollarının enfeksiyonu sırasında üşütmek sinüzit oluşumunu    kolaylaştırır. Sigara dumanından uzak durulmalıdır.

Evde uygulanabilecek bir tedavi yöntemi var mıdır?

Tıbbi tedavinin yanı sıra, evde buğu, buhar tedavisi, burun damlaları, tuzlu su ve çeşme suyu ile burun temizliği yapılması, buurnun açık tutulmasına özen gösterilmesi tedavinin başarısını artıracaktır.

K.B.B. Uzmanı   Op.Dr. Raşan GENÇ
Kayseri  Dünyam Hastanesi