GİRİŞİMSEL NÖRORADYOLOJİ

Girişimsel nöroradyoloji son yıllarda teknolojik gelişmelerle giderek daha yaygın olarak kullanılan tedavi yöntemlerini içeren girişimsel radyoloji alt bölümüdür. Girişmsel nöroradyolojide yapılan tedaviler baş-boyunda, beyinde ve omurilik-omurga bölgesi ile ilgili damarsal hastalıkların damar yoluyla ameliyat etmeden tedavi etmektedir. Tedavisi yapılan bu hastalıklar kısaca sıralanmıştır.

Beyin anevrizmaları (baloncuk):

Beyin damarlarında görülen ve genellikle beyin kanamasına yol açan anevrizmaların (baloncuk) endovasküler tedavisi sık yapılan işlemlerden birisidir. Bu hastalar genellikle beyin kanaması ile gelmekte olup tedavi edilmediği takdirde ölümle veya kalıcı nörolojik hasarla (felçlik gibi) sonuçlanmaktadır. Bu tedavide anevrizmanın yerine ve şekline bağlı olarak farklı endovasküler tedavi yöntemleri kullanılmaktadır. Bazen anevrizmanın sadece içi doldurularak kapatılmakta, bazen bu işlem balon yardımı ile veya stent yerleştirilerek yapılmaktadır. Bazı durumlarda ise, uygun hastalarda sadece anevrizma boynuna kaplı stent yerleştirilerek kısa sürede tedavi edilmektedir. Nadir durumlarda anevrizma ile birlikte damar tamamen de kapatılabilmektedir.

Arteriovenöz malformasyon (AVM, Damar yumağı):

Beyin, omurilik ve baş-boyundaki damarlarda doğuştan veya sonradan oluşan (genellikle travma sonrası) arteriovenöz malformasyon (damar yumakları) ve fistüllerin tedavisi uygun hastalarda tam ve kalıcı olarak tedavi edilmektedir. Endovaskler tedavide damarların içi uygun tıkayıcı maddelerle bir veya birden fazla seansda tamamen veya kısmen kapatılmaktadır. Bu yöntemle hastaların bir kısmı tamamen tedavi olabiliyor iken bir kısmı da cerrahiye ve/veya ışın tedavisine uygun hale getirilmektedir. Bazı durumlarda ise önceden planlanarak hasta önceden damar yoluyla tedavi edilmekte ve hemen ardından cerrahi yapılarak hastalık tamamen yok edilmektedir.

Damar tıkanıklığına yönelik balon ve stentleme:

Boyun ve beyin tıkayıcı atardamar hastalıklarında balon anjioplasti (darlık açma) ve stentleme işlemleri girişimsel nöroradyolojik işlemlerin çoğunu oluşturmaktadır. Özellikle boyunda beyni besleyen damarlardaki şah damarı (karotid arter) darlıklarda stentleme hasta uyanıkken yapılmaktadır. Tedavi edilecek damar kafa içinde ise işlem genel anestezi altında yapılmaktadır. Ayrıca erken dönemde (ilk 6-8 saat) hastaneye ulaştırlabilen inme hastaları acil olarak değerlendirilmekte ve uygun hastalarda beyni besleyen atardamardaki pıhtılar emilerek, cihazla çekilerek veya ilaçla eritilerek temizlenmektedir. Böylece hastaların ölmesi veya felçli kalması engellenmektedir.

Tümör embolizasyonu (Damar tıkama):

Baş-boyun, kafa içi ve omurga tümörlerinde (nazofaringeal anjiofibrom, menenjiom, hemanjiom gibi) ameliyatın yapılabilmesi ve ameliyat sırasında kanamanın olmaması için preoperatif (ameliyat öncesi) embolizasyon (damar tıkama) işlemleri girşimsel nöroradyolojik uygulamalarından biridir. Bu işlemler bazı durumlarda temel tedavi yöntemi olarak da uygulanmaktadır.